Phật giáo-chính trị và vấn đề hòa hợp dân tộc ở Thái Lan thế kỷ XIX-XX

Abstract

Phật giáo truyền bá vào Thái Lan đầu tiên vào khoảng năm 241 TCN. Sau khi vua Asoka của Ấn Độ bảo trợ việc kết tập Kinh tạng lần thứ III, liền phái các vị sư truyền giáo chia làm 9 đường đi về các địa phương khác nhau để truyền bá. Trải qua các thời kỳ lịch sử, qua các vương triều, Phật giáo Thái Lan ngày càng thêm đa dạng và thu hút hơn rất nhiều. Đức Phật từng dạy, “bỏ đao xuống là thành Phật” hay “bỏ đao cũng là vứt bỏ những sân si hận thù” và “bỏ rồi ắt thành Phật, bởi Phật ở ngay trong lòng ta”. Tuy nhiên, với Thái Lan, đất nước của Phật giáo, song không hẳn lúc nào cũng bình yên. Nơi đây xảy ra biểu tình, bạo lực và đổ máu hay có lũ lụt, có sóng thần, thế nhưng, triết lý Phật giáo lại là liều thuốc tinh thần phần nào hàn gắn những rạn nứt trong xã hội này.

Hơn 700 năm kể từ ngày lập quốc, Phật giáo Thái Lan vẫn luôn hiện hữu ngay cả trong đời sống chính trị-pháp luật. Hiến Pháp 1946, Hiến Pháp 1949 và Hiến pháp hiện hành (11-10-1997) nhấn mạnh: “Quốc vương cần phải kính tin Phật giáo, hơn nữa, còn là người ủng hộ Phật giáo” (Điều VII-HP 1997) hay là “Nhà vua tín ngưỡng Phật Giáo và là người bảo vệ tôn giáo” (Điều IX-HP 1997).

Bài viết này nhìn lại quá trình hình thành và phát triển của Phật giáo tại Thái Lan, từ đó làm rõ vai trò của Phật giáo, Tăng đoàn Phật giáo và Phật tử trong hòa hợp dân tộc ở Thái Lan giai đoạn thế kỷ XIX-XX.  

Ngày nhận 11/10/2016; ngày chỉnh sửa 11/12/2016; ngày chấp nhận đăng 19/12/2016