Cục Bách tác thời Lê sơ (1428-1527)

Abstract

Thủ công nghiệp thời Lê sơ (1428-1527) gồm có hai bộ phận cùng song song tồn tại là thủ công nghiệp nhà nước và thủ công nghiệp trong nhân dân (còn gọi là thủ công nghiệp dân gian). Thủ công nghiệp nhà nước do Cục Bách tác (Cục Bách công) quản lý và tổ chức hoạt động. Nội dung bài viết này tập trung nghiên cứu nhiệm vụ, tổ chức và hoạt động của Cục Bách tác - cơ quan nhà nước trực tiếp quản lý các hoạt động sản xuất thủ công nghiệp phục vụ cho nhà nước phong kiến quân chủ Lê sơ (1428-1527). Cục Bách tác thuộc về Bộ Công, có những nhiệm vụ chuyên biệt và được tổ chức chặt chẽ theo quy định của nhà nước. Hoạt động sản xuất và phân phối các sản phẩm thủ công của Cục Bách tác được phân tích qua một số nghề thủ công căn bản và sản phẩm thủ công thiết yếu phục vụ cho nhu cầu của hoàng tộc, quan lại, binh lính như: nghề dệt, nghề gốm, nghề chạm khắc đá, nghề đúc tiền, nghề sản xuất vũ khí, nghề đóng thuyền. Một số nhận xét về Cục Bách tác được rút ra cho thấy những điểm tích cực và hạn chế nhất định của cơ quan này đối với sự phát triển của thủ công nghiệp nói riêng và kinh tế nói chung dưới thời Lê sơ.

Ngày nhận 10/11/2021; ngày chỉnh sửa 25/02/2022; ngày chấp nhận đăng 28/02/2022