Tước phong “Trí tự” và vị trí của nó trong hệ thống tước vị thời vua Lê Thái Tổ

Phạm Hoàng Mạnh Hà

Abstract


Tước vị là một dạng phần thưởng, được người đứng đầu các triều đại quân chủ Việt Nam dùng để ban phong cho công thần, hoàng tộc. Trong hệ thống tước vị thời Lê Sơ Trí tự (chữ Trí) là một tước phong đặc biệt, xuất hiện dưới triều vua Lê Thái Tổ dùng ban thưởng cho những công thần, nghĩa sĩ tham gia và có đóng góp lớn vào thành công của cuộc Khởi nghĩa Lam Sơn cách đây hơn 6 thế kỷ. Nội hàm khái niệm này đến nay vẫn có nhiều cách giải thích chưa thống nhất. Dựa trên nội dung Thụy Cung Vũ chi thạch bi được phát hiện và công bố năm 2009 và bản Lam Sơn thực lục do Nguyễn Diên Niên khảo chứng, người viết xin đưa ra quan điểm cá nhân về vấn đề này.

Ngày nhận 16/5/2019; ngày chỉnh sửa 13/5/2020.; ngày chấp nhận đăng 30/6/2020


Keywords


Tước chữ Trí; Khởi nghĩa Lam Sơn; Thụy Cung Vũ chi thạch bi.

References


Đặng Kim Ngọc. 2011. Chế độ đào tạo và tuyển dụng quan chức thời Lê Sơ. Hà Nội: Trung tâm hoạt động Văn hóa Khoa học Văn Miếu - Quốc tử giám.

Đặng Nghiêm Vạn. 1967. “Tìm thấy gia phả dòng họ Lưu Nhân Chú”. Tạp chí Nghiên cứu Lịch sử 105: 42-49.

Đặng Xuân Bảng. 1997. Sử học bị khảo. Hà Nội: Nhà xuất bản Văn hóa - Thông tin.

Đinh Khắc Thuân. 2002. “Chức quan của Nguyễn Trãi và vị thế của ông trong triều đình nhà Lê”, Tạp chí Hán Nôm 4: 22-25.

Đỗ Văn Ninh. 2002. Từ điển chức quan Việt Nam. Hà Nội: Nhà xuất bản Thanh Niên.

Lê Quý Đôn. 2007a. Đại Việt thông sử (Bản dịch của Viện Sử học - Ngô Thế Long dịch, Văn Tân hiệu đính và giới thiệu Hà Nội: Nhà xuất bản Văn hóa - Thông tin.

Lê Quý Đôn. 2007b, Kiến văn tiểu lục. Hà Nội: Nhà xuất bản Văn hóa - Thông tin.

Lý Lạc Nghị. 1997. Tìm về cội nguồn chữ Hán. Hà Nội: Nhà xuất bản Thế giới.

Ngô Sĩ Liên và các Sử thần nhà Lê. 1993. Đại Việt Sử ký toàn thư. Hà Nội: Nhà xuất bản Khoa học Xã hội.

Ngô Thế Long. 1980. “Những chức tước của Nguyễn Trãi trong cuộc đời tận tụy vì nước vì dân của ông”. Tạp chí Nghiên cứu Lịch sử 3:33-41.Lê Kim Ngân. 1963. Tổ chức chính quyền dưới triều Lê Thánh Tông (1460-1497). Sài Gòn: Bộ Quốc gia Giáo dục.

Nguyễn Diên Niên. 2006. Lam Sơn thực lục. Hà Nội: Nhà xuất bản Khoa học Xã hội.

Nguyễn Minh Tường. 2015. Tổ chức bộ máy nhà nước quân chủ Việt Nam (từ năm 939 đến năm 1884). Hà Nội: Nhà xuất bản Khoa học xã hội.

Nguyễn Thị Kiều Trang. 2013. Quan hệ sách phong, triều cống Minh - Đại Việt (1368 - 1644). Hà Nội: Nhà xuất bản Chính trị Quốc gia Sự thật.

Nguyễn Văn Thắng. 2009. “Hiểu thêm về khai quốc công thần Lê Lộng qua tấm bia mới phát hiện”. Tạp chí Hán - Nôm 3: 78-80.

Phan Huy Chú. 2005. Lịch triều hiến chương loại chí (tập 1). Hà Nội: Nhà xuất bản Giáo dục.

Phan Khôi. 1934. “Lịch sử nước ta không có chế độ phong kiến”. Tạp chí Phụ nữ tân văn 268: 5-6.




DOI: http://dx.doi.org/10.1172/vjossh.v6i3.565

Refbacks

  • There are currently no refbacks.


=====================================================

TẠP CHÍ KHOA HỌC XÃ HỘI VÀ NHÂN VĂN

Trường Đại học Khoa học Xã hội và Nhân văn

Đại học Quốc gia Hà Nội

ISSN 2354-1172