Tri thức địa phương trong quản lý nguồn nước của các dân tộc ít người ở Đông Nam Bộ-Việt Nam

Ngô Thị Phương Lan, Huỳnh Ngọc Thu

Abstract


: Dựa trên kết quả khảo sát về tri thức địa phương của các tộc người ở Đông Nam bộ của Việt Nam, bài viết trình bày các tri thức địa phương trong quản lý nguồn nước của các dân tộc tại đây trong quá trình chuyển đổi từ sinh kế canh tác nương rẫy sang sinh kế định hướng thị trường. Kết quả nghiên cứu cho thấy đi cùng với sự chuyển đổi về sinh kế của các tộc người tại đây là sự chuyển đổi mạnh mẽ trong quản lý và sử dụng nguồn nước. Nếu như trước đây, các dân tộc sử dụng nguồn nước mưa và nước từ sông suối cho cả mục đích sinh hoạt và sản xuất thì giờ đây nước ngầm trở thành nguồn nước chính cho mọi hoạt động của người dân. Chính sinh kế theo định hướng thị trường là nguyên nhân của sự chuyển đổi tiềm ẩn nhiều rủi ro này.

Ngày nhận 28/11/2018; ngày chỉnh sửa 29/01/2019; ngày chấp nhận đăng 28/6/2019


Keywords


Quản lý nguồn nước; sinh kế định hướng thị trường; nguồn nước ngầm; nước mưa; dân tộc ít người

References


Ellen, Roy và Harris, Holly. 2010. “Giới thiệu.” Tri thức bản địa về môi trường và những biến đổi: các quan điểm nhân học phê phán. Roy Ellen, Peter Parkers, Alan Bicker (biên tập). Hà Nội: Thế Giới.

Phạm Quang Hoan. 2003. “Tri thức địa phương của các dân tộc thiểu số Việt Nam” trong sách Dân tộc học Việt Nam thế kỷ XX những năm đầu thế kỷ XXI. Hà Nội: Nhà xuất bản Khoa học xã hội.

Howes, M. and R. Chambers. 1980. “Indigenous Technical Knowledge: Analysis, Implications and Issues”, in D. Brokensha, D. Warren and 0. Werner (eds) Indigenous Knowledge Systems and Development, pp. 32940. Lanham, MD: University Press of America.

ICSU 2002. Science and Traditional Knowledge: Report from the ICSU Study Group on Science and Traditional Knowledge. International Council for Science.

Ngô Thị Phương Lan. 2013. “Tri thức bản địa: các hướng tiếp cận nghiên cứu”. Tạp chí Khoa học Xã hội 11: 72-79.

Nguyễn Ngọc Thanh. 2012. Tri thức địa phương của người dân sống trong vườn quốc gia và khu bảo tồn thiên nhiên. Hà Nội: Nhà xuất bản Khoa học Xã hội.

Huỳnh Văn Tới, Lâm Nhân & Phan Đình Dũng. 2013. Văn hóa người Chơ Ro. Hà Nội: Nhà xuất bản Văn hóa Thông tin

Hoàng Xuân Tý & Lê Trọng Cúc. 1998. Kiến thức bản địa của đồng bào vùng cao trong nông nghiệp và quản lý tài nguyên thiên nhiên. Viện khoa học Lâm nghiệp Việt Nam. Nhà xuất bản nông nghiệp Hà Nội.

Hoàng Xuân Tý. 1998. "Bảo vệ nương rẫy và tài nguyên rừng qua luật tục Mnông" trong sách Kiến thức bản địa của đồng bào vùng cao. Viện khoa học LNVN. Hà Nội: Nhà xuất bản Nông nghiệp.

Viện kinh tế sinh thái. 2000. Sổ tay lưu giữ và sử dụng kiến thức bản địa. Hà Nội: Nhà xuất bản Nông nghiệp.

Warren, D. M. 1991 “Using Indigenous Knowledge in Agricultural Development”, World Bank Discussion Paper 127. Washington, DC: World Bank.


Refbacks

  • There are currently no refbacks.


=====================================================

TẠP CHÍ KHOA HỌC XÃ HỘI VÀ NHÂN VĂN

Trường Đại học Khoa học Xã hội và Nhân văn

Đại học Quốc gia Hà Nội

ISSN 2354-1172