Nhân vật nữ và sự kiến tạo những hệ hình giá trị mới trong tiểu thuyết của Tự lực văn đoàn

Abstract

Tự lực văn đoàn là một tổ chức hoạt động và sáng tạo văn chương nổi lên từ những năm đầu thập kỉ thứ ba của thế kỉ XX. Tổ chức văn học này có tôn chỉ, có mục đích, có cơ quan ngôn luận, có giải thưởng văn học và con dấu riêng. Tự lực văn đoàn gồm 8 thành viên: Nguyễn Tường Tam (Nhất Linh) Trần Khánh Giư (Khái Hưng) Nguyễn Tường Long (Hoàng Đạo) Nguyễn Tường Lân (Thạch Lam) Hồ Trọng Hiếu (Tú Mỡ), Nguyễn Thứ Lễ (Thế Lữ), Xuân Diệu và Trần Tiêu. Mặc dù thời gian hoạt động không dài (1932-1944) nhưng thành tựu văn học Tự lực văn đoàn để lại rất lớn. Một trong những đóng góp lớn của Tự lực văn đoàn chính là kiến tạo và phản chiếu hệ hình giá trị mới của một thời đại mới. Họ xây dựng hệ thống nhân vật nữ gắn liền với những hệ hình trị mới đó qua cả ngoại hình và ý thức. Con người nhất là con người nữ trong cách miêu tả của Tự lực văn đoàn là con người đang quẫy đạp, tháo mình ra khỏi những hệ hình giá trị cũ, con người đứng trước sự “vẫy gọi” và thôi thúc của một lối tư duy mới về chính bản thân mình, về sự tồn tại của mình trong một thế giới đang được kiến tạo bằng hệ hình giá trị mới, khác với truyền thống. Bài viết này nhận diện và phân tích thi pháp xây dựng nhân vật thể hiện sự kiến tạo những hệ hình giá trị mới trong tiểu thuyết của Tự lực văn đoàn. 

Ngày nhận 12/11/2024; ngày chỉnh sửa 30/12/2024; ngày chấp nhận đăng 22/01/2025