Ngoại biên với trung tâm: Một tiếp cận toàn cảnh về sự vận động của khu vực vùng cao trong lịch sử Đại Việt (thế kỷ XI-XVI)

Abstract

Lịch sử vùng cao là xu hướng nghiên cứu mới nhưng ngày càng thu hút được sự quan tâm của các học giả trong và ngoài nước. Sự bổ sung thêm một góc nhìn từ núi được cho là cần thiết để khắc phục những hạn chế của thực trạng đồng nhất lịch sử Việt Nam với lịch sử của tộc người Việt. Bài viết này thông qua sự phân tích các nguồn tư liệu thư tịch, minh văn Phật giáo kết hợp với khảo cổ học Phật giáo học hướng tới nhận diện một diện mạo đa sắc khác của xã hội vùng cao trên cơ sở tiếp cận đồng thời các khía cạnh chính trị, kinh tế, văn hóa ở khu vực vùng cao Đại Việt thế kỷ XI-XVI. Từ các thông tin thu được đã phản ánh ra vị thế và tính chất năng động của của xã hội vùng cao trong lịch sử Đại Việt, trái ngược với hình dung truyền thống về khu vực này như một vùng ngoại vi thụ động, cố định và phụ thuộc. Kết quả nghiên cứu bước đầu này là một sự đóng góp nhỏ vào hành trình đi đến những nhận thức chân xác hơn về lịch sử Việt Nam.

Ngày nhận 20/11/2021; ngày chỉnh sửa 18/12/2021; ngày chấp nhận đăng 31/12/2021