Sự du nhập hoa tulip vào châu Âu và “hội chứng hoa tulip” ở Hà Lan thế kỷ XVII

Lư Vĩ An

Abstract


Hoa tulip được du nhập từ Thổ Nhĩ Kỳ vào châu Âu từ giữa thế kỷ XVI. Ngay sau đó, tulip đã nhanh chóng trở thành loài hoa được ưa chuộng bậc nhất tại châu Âu thời sơ kỳ cận đại. Đặc biệt, hoa tulip đã sinh sôi mạnh mẽ khắp các tỉnh ở “Vùng đất thấp” (Hà Lan) và ngày nay được biết đến như là biểu tượng văn hóa của đất nước này. Vào thập niên 30 của thế kỷ XVII, tại Hà Lan sự bùng nổ của thương mại hoa tulip đã dẫn đến một hiện tượng được gọi là hội chứng hoa tulip hay cơn sốt hoa tulip. Nó được xem là một trong biến cố quan trọng nhất trong lịch sử Hà Lan thời cận đại. Bài viết này trước tiên tìm hiểu về sự du nhập của hoa tulip vào châu Âu ở nửa sau thế kỷ XVI. Sau đó, bài viết phân tích bối cảnh lịch sử, diễn biến cùng nguyên nhân của hội chứng hoa tulip ở Hà Lan vào đầu thế kỷ XVII.

Ngày nhận 02/4/2021; ngày chỉnh sửa 22/5/2021; ngày chấp nhận đăng 30/12/2021


Keywords


hội chứng hoa tulip; cơn sốt hoa tulip; lịch sử vi mô; lịch sử Hà Lan.

References


Baytop Turhan, Kurnaz Cemal. 2003. “Lâle.” pp. 79-81 in TDV İslam Ansiklopedisi, Cilt 27. Ankara: İSAM (Baytop Turhan, Kurnaz Cemal. 2003. “Tulip.” Trang 79-81 trong Từ điển Islam của TDV, Quyển 27. Ankara: İSAM).

Bermejo J. Esteban Hernández, Sánchez Expiración García. 2009. “Tulips: An Ornamental Crop in the Andalusian Middle Ages.” Economic Botany 63 (1): 60-66.

Busbecq Ogier Ghisalin de. 2011. Türk Mektupları Kanuni Döneminde Avrupalı Bir Elçinin Gözlemleri (1555-1560). İstanbul: Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları (Busbecq Ogier Ghisalin de. 2011. Những bức thư Thổ: Quan sát của một sứ thần châu Âu vào thời Kanuni (1555-1560). İstanbul: Nhà xuất bản Văn hóa İşbank Thổ Nhĩ Kỳ).

Dash Mike. 2000. Lale Çılgınlığı. İstanbul: Sabah Kitapları (Dash Mike. 2000. Hội chứng hoa tulip. İstanbul: Nhà xuất bản Sabah Kitapları).

French Doug. 2006. “The Dutch Monetary Environment During Tulipmania.” The Quarterly Journal of Austrian Economics 9 (1): 3-14.

Goldgar Anne. 2007. Tulipmania: Money, Honor, and Knowledge in the Dutch Golden Age. Chicago: The University of Chicago Press.

Goody Jack. 2010. Çiçeklerin Kültürü. İstanbul: Ayrıntı Yayınları (Goody Jack. 2010. Văn hóa các loài hoa. İstanbul: Nhà xuất bản Ayrıntı).

Murray William Spencer. 1909. “The Introduction of the Tulip and the Tulipomania.” The Journal of the Royal Horticultural Society XXXV: 18-30.

Pavord Anna. 2001. The Tulip - The Story of A Flower That Has Made Men Mad. New York: Bloomsbury.

Potter Jennifer. 2013. Seven Flowers and How They Shaped Our World. London: Atlantic Books.

Roding Michiel, Theunissen Hans (eds.). 1993. The Tulip: A Symbol of Two Nations. Utrecht-İstanbul: Turco-Dutch Friendship Association.

Thompson Earl. 2007. “The Tulipmania: Fact or Artifact?” Public Choice 130 (1-2): 99-114.


Refbacks

  • There are currently no refbacks.


=====================================================

TẠP CHÍ KHOA HỌC XÃ HỘI VÀ NHÂN VĂN

Trường Đại học Khoa học Xã hội và Nhân văn

Đại học Quốc gia Hà Nội

ISSN 2354-1172