Biến thể từ tiếng Việt - Khái niệm, đặc điểm và phân loại

Abstract

Cùng với biến thể âm vị và biến thể câu, biến thể từ là một hiện tượng ngôn ngữ cần được quan tâm nghiên cứu, đặc biệt trong tiếng Việt - một ngôn ngữ đơn lập và phân tích tính điển hình, khác hẳn với ngữ liệu ngôn ngữ hòa kết làm cơ sở cho những lý thuyết về biến thể. Biến thể của từ tiếng Việt được hiểu là những từ đơn mang nội dung ngữ nghĩa giống nhau nhờ vậy có thể thay thế cho nhau trong những phạm vi sử dụng cụ thể, nhưng hình thức âm tiết chỉ gần giống nhau do có một thành phần nào đó của cấu trúc âm tiết biến đổi. Từ những phân tích về lý luận, soi chiếu vào bản thể loại hình của tiếng Việt, bài viết xem xét đặc điểm về hình thức cũng như nội dung của biến thể từ, để rồi bước đầu có những phân loại biến thể từ tiếng Việt dựa trên những nguyên nhân hình thành nên chúng.

Ngày nhận 25/4/2019; ngày chỉnh sửa 27/3/2020; ngày chấp nhận đăng 30/6/2020