Viện Pasteur Hà Nội từ khi thành lập đến năm 1945
Abstract
Sự hình thành của Viện Pasteur Hà Nội năm 1926 nằm trong chủ trương của chính quyền thuộc địa Đông Dương trong việc lập nên một cơ quan nghiên cứu dịch bệnh, nhất là bệnh nhiệt đới, giải quyết các vấn đề vi trùng và dịch tễ cho Bắc Kỳ và Bắc Trung Kỳ. Hoạt động của Viện Pasteur Hà Nội góp phần tạo ra tư duy mới về phòng bệnh và ăn ở vệ sinh cho người bản xứ. Tuy nhiên, trong suốt thời kỳ Pháp thuộc, tình trạng vệ sinh và hoạt động phòng bệnh ở Việt Nam nói chung và Bắc Kỳ nói riêng không cải thiện so với trước. Dịch bệnh vẫn xảy ra thường xuyên, hoành hành trong các khu dân cư bản xứ, nhất là ở các vùng nông thôn. Những vấn đề về vệ sinh và dịch tễ dự phòng vẫn chỉ dành cho người Pháp trong công cuộc cai trị thuộc địa Đông Dương. Vì vậy, Viện Pasteur Hà Nội mang bản chất của một nền y tế thực dân trong hệ thống y tế thuộc địa của Pháp.
Ngày nhận 07/5/2018; ngày chỉnh sửa 28/6/2018; ngày chấp nhận đăng 03/8/2018
Keywords
Full Text:
Subscribers OnlyReferences
Noël Bernard.1955. Yersin pionner-savant-explorateur (1863-1943). Paris: La Colombe Éditions du vieux colombier 5, rue Rousselet.
Henri Cucherousset. 1924. Xứ Bắc Kỳ ngày nay. Trần Văn Quang dịch. Hà Nội: Édition de l’Éveil Économique.
DCHN 82-2: Échange de terrains communaux sis aux Boulevard Armand Rousseau entre la ville de Hanoi et l’Administration du Protectorat du Tonkin pour la construction de l’Institut Pasteur 1926, Phông Địa chính Hà Nội, Trung tâm lưu trữ Quốc gia I.
J.Dodero, Hoang Tich Tri.1941. “Formule leucocytaire et image d'Arneth dans le traitement antirabique pasteurien”. Extrait de la Revue Médicale Francaise d'Extrême-Orient. No.6. Juin-Juillet.H: Impr.d'Extrême-Orient.
Dương Kinh Quốc.1999. Việt Nam những sự kiện lịch sử (1858-1918). Hà Nội: Nhà xuất bản Giáo dục.
Gaide.1930. Congrès scientifique et sanitaires en Extrême-Orient (1908 à 1930). Hanoi: Imprimerie d’Extrême-Orient.
L.Gallin. 1935. “Pasteur (1822-1895)”. Bulletin de la Société d’enseignement mutuel du Ton kin. tome XV. N0 2. Hanoi: Imprimerie Le-Van-Tan 130-138, Rue du Coton.
J.Genevray.1943. Rapport sur le fonctionnement de l’Institut Pasteur de Ha Noi en 1942. Ha Noi: Imprimerie Taupin &Cie.
Ch.Goupillon.1923. Louis Pasteur 1822-1895. Sài Gòn: Imprimerie J.Viêt.
Le choléra en Extrême-Orient 1938
Le journal des débats, 17 mars 1927.
Les Annales coloniales, 22 octobre 1928.
Les Annales coloniales, 7 avril 1930.
Les Annales coloniales, 30-6-1931.
L’Éveil économique de l’Indochine, 9-8-1931.
L’institut Pasteur. S.i:Sn.19??. sách mất 2 trang bìa đầu và cuối, Tài liệu của Thư viện Quốc gia.
L’Institut Pasteur de Saigon 1891-1923 - L’éveil économique de l’Indochine, 8 avril 1923.
MHN 1451-Fonctionnement du laboratoire de surveillance des eaux à l’Institut Pasteur à Hà Nội 1934-1940, Phông Tòa đốc lý Hà Nội, Trung tâm Lưu trữ Quốc gia I Việt Nam
MHN 1468-Enquête faite par l’Institut Pasteur dans la ville de Ha Noi en vue d’entreprendre des recherches sur le paludisme, Phông Tòa đốc lý Hà Nội, Trung tâm Lưu trữ Quốc gia I Việt Nam.
Laurence Monnais-Rousselot.1999. Médecine et colonisation: L'aventure indochinoise 1860-1939. Paris: CNRS éd.
Henry G.S. Morin, H.Jacotot, J.Genevray. 1934. Les Instituts Pasteur d’Indochine en 1934.
Phạm Anh. 2008. “Hoạt động y tế ở Hà Nội thời Pháp thuộc”. Tạp chí Xưa & Nay 305: 32-35.
Rapports au Conseil du Gouvernement de l’Indochine, Session ordinaire de 1927, 1è partie.
Rapports au Conseil du Gouvernement de l’Indochine, Session ordinaire de 1928, 2e partie.
Rapports au Grand Conseil des intérêts économiques et financièrs et au Conseil de Gouvernement 1930.
Rapports au Grand Conseil des intérêts économiques et financièrs et au Conseil de Gouvernement 1937.
RST 10380-A.s des indigiène mordus par des chiens enrages à Quang Yen, Sơn Tây, Nam Định derger sur l’Institut Pasteur de Ha Noi, Phông Phủ thống sứ Bắc Kỳ, Trung tâm Lưu trữ Quốc gia I Việt Nam.
RST 31905-Cession à l’Institut Pasteur de Hanoi de 2 juments appartenait à la jument de Nuoc Hai, Phông Phủ thống sứ Bắc Kỳ, Trung tâm lưu trữ Quốc gia I Việt Nam.
RST 47916-As de la proposition du Directeur locale de la Santé en Annam d’envoi en stage de Tran Dinh Nam, médecin auxilaire à l’Institut Pasteur de Hanoi, Phông Phủ Thống sứ Bắc Kỳ, Trung tâm Lưu trữ Quốc gia I Việt Nam.
RST 47920-Fourniture des bufflons à l’Institut Pasteur pour Laboratoire du vaccin Jennérien, Phông Phủ thống sứ Bắc Kỳ, Trung tâm lưu trữ Quốc gia I Việt Nam.
RST 47925-Subvention à l’Inssitut Pasteur, Phông Phủ thống sứ Bắc Kỳ, Trung tâm Lưu trữ Quốc gia I Việt Nam.
S1119-Rapport sur le fonctionnement de l’Institut Pasteur de Ha Noi en 1939, Tư liệu Trung tâm lưu trữ Quốc gia I Việt Nam.
Tạ Thị Thuý (Chủ biên). 2007. Lịch sử Việt Nam tập VIII 1919-1930. Hà Nội: Nhà xuất bản Khoa học Xã hội.
Viện Vệ sinh dịch tễ Trung ương. 2001. Lịch sử Viện Vệ sinh dịch tễ Trung ương (1945-2000). Hà Nội: Nhà xuất bản Chính trị Quốc gia.
DOI: http://dx.doi.org/10.1172/vjossh.v4i4.374
Refbacks
- There are currently no refbacks.
=====================================================
TẠP CHÍ KHOA HỌC XÃ HỘI VÀ NHÂN VĂN
Trường Đại học Khoa học Xã hội và Nhân văn
Đại học Quốc gia Hà Nội
ISSN 2354-1172