Không gian văn hóa trong một số tiểu thuyết viết về nông thôn sau Đổi mới

Abstract

Không gian văn hóa nông thôn trong văn học sau Đổi mới là mô hình không gian đặc biệt, chịu sự tác động của hoàn cảnh lịch sử xã hội và những thay đổi về tư duy tiểu thuyết. Để làm nổi bật xung đột văn hóa, các nhà văn đã kiến tạo lại không gian truyền thống trong tác phẩm. Có thể nhận diện một số đặc điểm như là: không gian nhỏ, hẹp; không gian hội họp; không gian đối ngược thành thị - nông thôn; mơ hồ hóa và dịch chuyển không gian. Trong tương quan với không gian thành thị, một mặt, không gian nông thôn có xu hướng giải cấu trúc truyền thống (ví dụ, việc thay đổi cổng làng, sân đình, phá bỏ cây đa, cây gạo, quy hoạch lại các khu kinh tế,).... Mặt khác, không gian nông thôn được nhìn như một nơi chốn bình yên, tự nhiên nhất, có thể cứu thoát con người khỏi sự bế tắc và hoảng loạn bởi những toan tính, vụ lợi trong cơ chế thị trường. Diễn ngôn về không gian văn hóa nông thôn cho thấy nỗ lực kiến tạo mô hình hiện thực và con người thời hiện đại của nhà văn.

Ngày nhận 28/11/2017; ngày chỉnh sửa 16/01/2018; ngày chấp nhận đăng 21/6/2018