Biển với lục địa: Biển Việt Nam trong các không gian biển Đông Nam Á

Abstract

Với Đông Nam Á, biển và đại dương luôn đóng vai trò quan trọng trong diễn tiến lịch sử, hình thành cấu trúc chính trị, hoạt động kinh tế và đời sống văn hóa khu vực. Biển là nhân tố đã chia tách Đông Nam Á thành hai thế giới là hải đảo và bán đảo. Nhưng, cũng chính biển đã tạo nên môi trường giao hòa năng động giữa các quốc gia khu vực. Biển là không gian sinh tồn, cung cấp nhiều nguồn tài nguyên và cũng là nơi tạo dựng những ý niệm chung về cộng đồng khu vực. Nhờ có biển Đông Nam Á mà các nền văn minh lớn của châu Á, thế giới mới có thể sớm giao tiếp, tìm được nhân tố kích hoạt cho những phát triển trội vượt về chính trị, sự chuyển hóa xã hội và tư duy văn hóa rộng lớn. Trong lịch sử, biển và lục địa luôn có mối quan hệ mật thiết. Biển đã góp phần tạo nên thế ứng đối năng động, sáng tạo của người Việt và cả người Chăm, Phù Nam... Điều chắc chắn là, trong thế ứng đối ấy, vượt lên những mục tiêu, lợi ích kinh tế là sự hình thành những giá trị, ý niệm thiêng liêng về vị thế, không gian lãnh thổ, lãnh hải và chủ quyền của một quốc gia độc lập.