Tôn giáo và sự phát triển kinh tế của người Mông ở vùng biên giới phía Bắc Việt Nam: Nghiên cứu trường hợp người Mông ở bản Sin Suối Hồ, huyện Phong Thổ, tỉnh Lai Châu

Trần Thị Phương Anh

Abstract


Từ một bản biên giới nghèo đói, lạc hậu và cách biệt, Sin Suối Hồ đã vươn lên trở thành bản du lịch cộng đồng đẹp nhất ASEAN. Đây là một trường hợp điển hình cho thấy vai trò của phát huy sức mạnh nội lực để nâng cao đời sống kinh tế của cộng đồng tại chỗ. Qua nghiên cứu trường hợp bản Sin Suối Hồ, bài viết sẽ góp phần làm rõ mối quan hệ giữa tôn giáo, văn hoá của người Mông ở miền núi phía Bắc và quá trình cộng đồng này phát triển kinh tế trên phương diện: nâng cao nhận thức, kiến tạo môi trường mới, đào tạo nguồn nhân lực, cung cấp vốn xã hội.

Ngày nhận 19/3/2024; ngày chỉnh sửa 15/8/2024; ngày chấp nhận đăng 30/12/2024


Keywords


Người Mông; tôn giáo; văn hóa; kinh tế; vùng biên giới phía Bắc.

References


Công an Nhân dân. 2005. “Vĩnh biệt những mùa hoa thuốc phiện”. Báo Công an nhân dân Online (https://cand.com.vn/Phong-su-tu-lieu/Vinh-biet-nhung-mua-hoa-thuoc-phien-(tiep-theo-va-het)-i8777/). Truy cập tháng 9 năm 2023.

Dương Xuân. 2015. “Sin Súi Hồ - Điểm đến mới của cung đường Tây Bắc”. Tạp chí Nông thôn mới. Kỳ 2. Tháng 12: 26-27.

Đặng Nghiêm Vạn. 2001. Về tình hình phát triển đạo Tin Lành ở miền núi phía Bắc, Trường Sơn, Tây Nguyên. Nhiệm vụ cấp Bộ. Viện Nghiên cứu Tôn giáo. Hà Nội.

Hoàn Nguyện. 2020. “Chuyện lạ lùng ở “bản nghiện” Sin Suối Hồ” (https://www.oneway.vn/tin-tuc/chuyen-la-lung-o-ban-nghien-sin-suoi-ho-49421.html). Truy cập tháng 9 năm 2023.

Hoàng Hữu Bình. 2020. Báo cáo kiến nghị Chương trình khoa học và công nghệ cấp Quốc gia “Một số vấn đề cơ bản trong phát triển bền vững dân tộc Mông ở Việt Nam”. Ủy ban Dân tộc, Hà Nội.

Hoàng Minh Đô. 2013. “Nhìn lại quá trình hình thành và phát triển Tin Lành vùng dân tộc thiểu số phía Bắc”. Tạp chí Nghiên cứu Tôn giáo 9: 45-52.

Hoàng Thị Lan. 2019. “Biến đổi phong tục, tập quán của người Mông ở khu vực Tây Bắc dưới tác động của đạo Tin lành”. Tạp chí Khoa học xã hội Việt Nam 9: 88-95.

Hoàng Văn Chung, Trần Thị Phương Anh. 2018. “Tác động của đạo Tin Lành đến kinh tế ở Việt Nam hiện nay”. Tạp chí Khoa học xã hội Việt Nam 12: 60-71.

Irish Aid, Ủy ban Dân tộc, UNDP. 2017. Tổng quan thực trạng kinh tế - xã hội của 53 dân tộc thiểu số dựa trên kết quả phân tích số liệu điều tra thực trạng kinh tế - xã hội của 53 dân tộc thiểu số năm 2015. Hà Nội: Lưu hành nội bộ.

Lê Đình Lợi. 2012. “Vài nét về phương thức truyền giáo của đạo Tin Lành vào vùng dân tộc Mông ở Lào Cai”. Tạp chí Nghiên cứu Tôn giáo 10: 44-51.

Lê Đình Nghĩa. 2001. Quá trình xâm nhập và ảnh hưởng của đạo Tin Lành ở một số vùng đồng bào Hmông tỉnh Sơn La: Thực trạng và giải pháp. Luận văn Thạc sĩ Khoa học Tôn giáo. Học viện Chính trị Quốc gia Hồ Chí Minh. Hà Nội.

Lê Thị Vân Sơn. 2016. “Ảnh hưởng của đạo Tin Lành trong một bộ phận người Mông ở miền núi phía Bắc hiện nay”. Tạp chí Công tác tôn giáo 4: 10-13.

Lương Thị Thoa. 2001. “Quá trình du nhập đạo Tin lành – Vàng Chứ vào dân tộc H’Mông trong những năm gần đây”. Tạp chí Nghiên cứu Lịch sử 2: 50-57.

Nguyễn Khắc Đức. 2015. “Đạo Tin Lành ở người H’Mông Tây Bắc nước ta”. Tạp chí Lý luận Chính trị 2: 75-78.

Nguyễn Quang Hưng. 2015. “Bàn thêm về nguyên nhân theo Tin Lành của một bộ phận người Hmông”. Tạp chí Nghiên cứu Tôn giáo 6: 19-37.

Nguyễn Thị Minh Ngọc. 2014. “Mối quan hệ giữa tôn giáo với kinh tế ở Tây Nguyên từ góc nhìn vốn xã hội”, Tạp chí Nghiên cứu Tôn giáo 8: 44-51.

Nguyễn Văn Minh, Hồ Ly Giang. 2011. “Một số vấn đề thực tiễn về đạo Tin Lành ở các dân tộc thiểu số vùng Tây Bắc hiện nay”. Tạp chí Dân tộc học 5: 3-14.

Nguyễn Văn Minh. 2014. “Ảnh hưởng của đạo Tin Lành ở vùng dân tộc thiểu số nước ta trong thời kỳ Đổi mới”. Tạp chí Dân tộc học 5: 3-14.

Nguyễn Văn Nam. 2012. “Quá trình truyền giáo của đạo Tin Lành tại Tây Nguyên và những tác động đa chiều đên văn hóa, lối sống của đồng bào dân tộc thiểu số tại đây”. Bài in trong Kỷ yếu Tọa đàm Bàn tròn Đạo Tin Lành và văn hóa Việt Nam, Viện Nghiên cứu Tôn giáo, Hà Nội.

Nguyễn Văn Thắng (chủ biên). 2009. Giữ lý cũ hay theo lý mới: Bản chất của những cách phản ứng khác nhau của người Hmông ở Việt Nam với ảnh hưởng của Tin Lành. Hà Nội: Nhà xuất bản Khoa học xã hội.

Nguyễn Xuân Hùng. 2017. “Người Tin Lành và tư duy kinh tế”. Bài trình bày tại Hội thảo quốc tế Tôn giáo, kinh tế và cộng đồng ASEAN. Hà Nội: Đại học Khoa học Xã hội và Nhân văn và Trường Luật J. Reuben Clark.

Tổng cục Thống kê. 2020. Kết quả toàn bộ Tổng điều tra dân số và nhà ở năm 2019. Hà Nội: Nhà xuất bản Thống kê.

Thủ tướng Chính phủ nước Cộng hòa Xã hội Chủ nghĩa Việt Nam. 2005. Chỉ thị 01/2005/CT-TTg về một số công tác đối với đạo Tin Lành.

Thúy Hà, Thùy Anh. 2024. “Sin Suối Hồ - Điểm du lịch cộng đồng hấp dẫn nhất Đông Nam Á”. Truyền hình Quốc hội Việt Nam (https://www.quochoitv.vn/sin-suoi-ho-diem-du-lich-cong-dong-hap-dan-nhat-dong-nam-a-218828.htm). Truy cập tháng 9 năm 2023.

Trần Đức Thành. 2022. “Du lịch sinh thái cộng đồng ở Sin Suối Hồ, tỉnh Lai Châu”. Tạp chí Môi trường 4: 66-68.

Trần Hương. 2023a. “Khát vọng cất lên từ bản”. Báo Tài nguyên và môi trường (https://baotainguyenmoitruong.vn/khat-vong-cat-len-tu-ban-357104.html). Truy cập tháng 01 năm 2024.

Trần Hương. 2023b. “Mang cá tầm lên núi”. Báo Tài nguyên và Môi trường (https://baotainguyenmoitruong.vn/mang-ca-tam-len-nui-357160.html). Truy cập tháng 01 năm 2024.

Trần Thị Hồng Yến. 2018. Biến đổi về văn hóa, xã hội của cộng đồng cư dân theo đạo Tin Lành ở một số dân tộc thiểu số miền núi phía Bắc (từ năm 2005 đến nay). Hà Nội: Nhà xuất bản Khoa học xã hội.

Trần Thị Phương Anh. 2016. “Mối quan hệ giữa yếu tố lợi ích, bối cảnh sống và lựa chọn niềm tin tôn giáo: Trường hợp đạo Tin Lành trong đồng bào dân tộc thiểu số ở Tây Nguyên hiện nay”. Tạp chí Khoa học Xã hội và Nhân văn 2(1): 74-87.

Trần Thị Phương Anh. 2020. “Vai trò của cộng đồng Tin Lành trong một số hoạt động kinh tế của tín đồ ở Hà Nội”. Tạp chí Khoa học Xã hội và Nhân văn 6(1): 54-67.

Trần Thị Phương Anh. 2023. “Đạo Tin Lành trong đồng bào dân tộc thiểu số trên địa bàn tỉnh Lai Châu qua số liệu điều tra”, Tạp chí Nghiên cứu Tôn giáo 10: 87-109.

Ủy ban Dân tộc và Tổng cục Thống kê. 2020. Kết quả điều tra thu thập thông tin về thực trạng kinh tế - xã hội của 53 dân tộc thiểu số năm 2019. Hà Nội: Nhà xuất bản Thống kê.

Ủy ban Nhân dân huyện Phong Thổ. 2023. Báo cáo Tình hình, kết quả công tác quản lý nhà nước về tín ngưỡng, tôn giáo 06 tháng đầu năm 2023 và phương hướng, nhiệm vụ 06 tháng cuối năm năm 2023.

Ủy ban Nhân dân xã Sin Suối Hồ. 2023. Báo cáo Tình hình thực hiện nhiệm vụ 6 tháng đầu năm, Phương hướng nhiệm vụ, giải pháp thực hiện 6 tháng cuối năm 2023.

Vũ Thành Chung. 2019. “Du lịch nông thôn: Hướng đi mới nhìn từ Sin Suối Hồ”. Cổng thông tin điện tử Bộ Lao động – Thương binh và Xã hội. (https://molisa.gov.vn/baiviet/220664). Truy cập tháng 9 năm 2023.

Vũ Thị Thu Hà (chủ biên). 2020. Biến đổi của đạo Tin Lành trong phát triển bền vững ở Việt Nam hiện nay. Hà Nội: Nhà xuất bản Khoa học xã hội.

Vũ Thị Thu Hà (chủ biên). 2021. Tôn giáo ở Việt Nam với bảo vệ môi trường (Nghiên cứu trường hợp Phật giáo, Công giáo, Tin Lành). Hà Nội: Nhà xuất bản Khoa học xã hội.

Vương Duy Quang. 1994. “Vấn đề người Hmông theo Kitô giáo hiện nay”. Tạp chí Dân tộc học 4: 57-66.

Vương Duy Quang. 2007. “Sự cải đạo theo Kitô giáo của một bộ phận người Mông ở Việt Nam và khu vực Đông Nam Á từ cuối thế kỷ 19 đến nay”. Tạp chí Dân tộc học 2: 3-13.




DOI: http://dx.doi.org/10.1172/vjossh.v10i6.12662

Refbacks

  • There are currently no refbacks.


=====================================================

TẠP CHÍ KHOA HỌC XÃ HỘI VÀ NHÂN VĂN

Trường Đại học Khoa học Xã hội và Nhân văn

Đại học Quốc gia Hà Nội

ISSN 2354-1172