Thời gian trong truyện cười dân gian người Việt

Abstract

Thời gian là một khái niệm để diễn tả trình tự xảy ra của các sự kiện, biến cố. Trong văn học thời gian cũng được xem là nội dung, là một ý đồ nghệ thuật của nghệ sĩ. Ứng với từng thể loại thì thời gian cũng có những đặc điểm, đặc trưng riêng. Trong truyện cười dân gian người Việt thời gian trần thuật được thể hiện rõ nét qua thời gian của người kể. Nó được thể hiện khá phong phú, linh hoạt: lúc nhanh, khi chậm và cũng có khi cả nhanh - chậm phối hợp, tùy theo nội dung và có khi cả tùy thuộc vào tài nghệ, kinh nghiệm của nghệ nhân. Về thời gian được trần thuật, dân gian lựa chọn thời điểm đêm tối để các nhân vật thực hiện ý đồ của mình, qua đó phê phán, đả kích các hành động sai trái này. Thời gian được trần thuật còn được thể hiện rõ nét qua thời gian sự kiện, kể về một khoảng thời gian ngắn (một khắc, dài lắm thì cũng trong một hai tháng). Như vậy, thời gian trong truyện cười có những đặc điểm, đặc trưng riêng của nó.

Ngày nhận 13/3/2024; ngày chỉnh sửa 13/5/2024; ngày chấp nhận đăng 30/6/2024